Aylık 80 milyon yumurta israftan kurtarılacak

Mehmet Hanefi GÜLEL

Yumurta Üreticileri Mer­kez Birliği (YUM-BİR) Başkanı İbrahim Afyon, Ta­rım ve Orman Bakanlığınca hazırlanan yumurtaya ilişkin tebliğ taslağına göre yumur­tanın raf ömrünü uzatarak israfın önüne geçileceğini söyledi. ‘Son tüketim tarihi’ yerine ‘tavsiye edilen tüke­tim tarihi’nin belirtilmesi­ne ilişkin düzenlemeyle aylık 80 milyon yumurtanın israf edilmesinin önüne geçilece­ğini belirten Afyon, “Türki­ye’de aylık 2 milyar civarında yumurta üretimi var.

Mevcut tebliğde söz konusu üretimin yüzde 4’ü israf edildiği tah­min ediliyor. Son tüketim ta­rihinden dolayı insanlar şüp­heyle tüketiyor. İnsanların gıdaya olan güveni sarsılıyor. Yumurtada kırık, bakteri, ko­ku ve görüntü olumsuzluğu yok ise tarih ilerledikçe insan sağlığına zarar vermez. Tür­kiye’nin mevcut tavuk sayı­sı resmi kapasiteye göre 105 milyon yer alıyor ve günlük yumurta üretim sayısı ise 90 ile 95 milyon arasında bulu­nuyor” dedi.

Bakanlıkça Türk Gıda Ko­deksi Yumurta Tebliği’nde gıda güvenilirliğinin temi­ni, tüketicinin yanıltılma­sının önlenerek menfaatle­rinin korunması ve haksız rekabetin önlenmesi ama­cıyla güncellenecek. Hazır­lanan değişiklik taslağıyla, yumurtanın raf ömrüne iliş­kin, Avrupa Birliği’nin (AB) ilgili tüzüğündeki, “A sınıfı yumurtanın tüketiciye ulaş­tırılma süresi yumurtlama tarihinden itibaren 28 gün olur” ibaresi doğrultusunda düzenlemeye gidildi.

AB tü­züğündeki “A sınıfı yumur­talar, yumurtlamadan son­raki 10 gün içinde sınıflan­dırılmalı, işaretlenmeli ve paketlenmeli, yumurtlama­dan sonraki 10 gün içinde işaretlenmeyen A sınıfı yu­murtalar B sınıfı (gıda sana­yinde kullanılan) yumurta olarak değerlendirilir.” yö­nündeki değişiklik de tebliğ taslağına eklendi. Yumurta­nın israf edilmeden tüket­mesi amacıyla raf ömrü için kullanılan “son tüketim tari­hi” ibaresi yerine de AB’deki gibi “tavsiye edilen tüketim tarihi” ifadesi kullanılacak.

Uygun koşullarda muhafaza ömürü uzatıyor

Afyon, konuya ilişkin de­ğerlendirmesinde, yumur­tanın uygun koşullarda mu­hafaza edilmesi halinde kullanım ömrünün uzun ola­cağına işaret ederek, “Mar­ketlerde raflarda 15 veya 20’nci gününde aldığımız ve evimizde buzdolabında 35- 40 gün beklettiğimiz yumur­taları, ‘ziyan oldu, kullanıl­maz’ diyerek çöpe atıyoruz. Bu, milli bir israftır. Bu israfı önlemek adına 35-40 günlük yumurtalar da uygun koşul­larda muhafaza edilirse tü­ketilebilir” diye konuştu.

“Rafta kalma süresi olan 28 gün değişmiyor”

Yumurtaların tüketiciye ulaştırılma süresinin yumurtlama tarihinden itibaren 28 gün olmasını tavsiye ettiklerini aktaran İbrahim Afyon, tebliğdeki düzenlemenin bu anlamda doğru bir karar olduğunu bildirdi. Afyon, vatandaşların da bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiğine dikkati çekerek, “Kabuk bütünlüğü bozulmamış, bakteri üremesine sebep olmamış, çok aşırı sıcağa maruz kalmamış ve tozlu ortamda bulunmamış yumurtaların ömrü çok daha uzundur.

Temin edildikten sonra 90 günde yumurta tüketen ülkeler de var. Ama biz AB kriterlerine uygun olarak 28 günü baz almışız” ifadesini kullandı. Marketlerde bu konuda denetimler yapıldığına da işaret eden Afyon, marketlerde bulunan yumurtalarda 28 günün ardından raftan toplanma kriterinin bulunduğunu söyledi. Afyon, marketlerdeki bu denetimlerin eskisi gibi devam edeceğine dikkati çekerek, “Taslakta’ 28 günde nihai tüketiciye ulaştırılır’ ibaresi var, yani 28 günün ardından tüketiciye ulaşmıyorsa raflardan toplanacak. Rafta kalma süresi olan 28 gün değişmiyor” diye konuştu.